अंधार सारा, तुफानी वारा,
गगन मारा, आषाढी धारा,
भानू हरपला अंबरी,
असा थैमान घालतो ऋतू पाऊस भूवरी॥
डबक्यात साची, ओघळ वाहती,
रस्त्यात पाणी,वाट हरवती,
वळचणीच्या धारा माजघरी नांदती,
असा थैमान घालतो ऋतू पाऊस भूवरी॥
फेसाळ लाटा, सागर सरिता,
कोसळती कडा,दुधाळ धारा,
पशुपक्षी शोधती ओसरी,
असा थैमान घालतो ऋतू पाऊस भूवरी॥
विस्तापित गावे,मोडती घरे,
कष्टातीत जगणे, दुर्बल राहणे ,
जलमय सृष्टी धोस दाखवी,
असा थैमान घालतो ऋतू पाऊस भूवरी॥
निळं भोर आकाश,
स्वच्छ होता प्रकाश,
लाटांवर स्वार होत मन हेलकावतं
जेव्हा लोटली होती मी माझी होडी सागरात॥
स्वप्नांचा गाव दूर होता,
मनात तर अगदीच जवळ होता,
मन केंव्हाच पैलतीरावर पोहचल होतं,
जाई-जूई, मोगऱ्यासवे हिंदोळ्यावर हिंदोळत होतं॥
कळलंच नाही काय झालं?
अचानक कसं अंधारुन आलं,
हाऽ हाऽ म्हणता वादळ वार शिडात घुसलं,
उंच उंच लाटांच्या तडाख्यात अस्तित्व हेलकावलं॥
होडी झाली उध्वस्त ,
उरलं ओंडक्यावर जीवित्व,
हे वादळाचं येणं किती सुंदर झाल!
भयावह वाटेवर प्रेम करायला शिकवून गेलं॥
स्वप्नातल गाव राहून गेलं,
खडतर रस्त्याविना जगणं अवघड झालं,
अनोळखी किणाऱ्यावर उतरणं झालं,
मृत्यूवर मात करुन जग सुंदर झालं॥
ह्रदयात आई तुझ्या घर माझे कैद आहे,
आठवणींचा एक दोर अजूनी पायात बंद आहे,
एकांती मग्न भासात कानी तुझी साद आहे,
प्रतिबिंबिंत स्मृतीगंधात आसक्त मोद आहे।
ब्रम्हांडी तेजात उत्क्रांतीचे बंड आहे,
दैत्येश्वरी आई तुझ्यापुढे विद्रोही थंड आहे,
कजाग बालकास निरंतर संकट आहे,
तपस्विनी तप तुझे साहुनी तुष्ट आहे।
भूगर्भात दाहक उत्पतीचे गुढ आहे,
कल्याणी जननी जगाधारा कृती अखंड आहे,
भूवरी आई तू शितल शामल स्वर्ग आहे,
कैवल्याचे शिंपणे इथे जीवन माझे सार्थ आहे।
भिर भिर भटकती शोधत जिव्हाळा रे,
खळकन् होतो ठिकऱ्या छिन्न ह्रदयाचा कोपरा रे,
विवेकाने गुंतव भरवशाचे सूत रे,
सावर रे, हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
घन घन घाव घालती प्रतिसादात रे,
अनोळखी गर्दीत हरवती सगे सोयरे रे,
शिक आपसूक हासणे आश्रुंना झाकने रे,
सावर रे, हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
हि वाट काळोखी किर्रर्र वनातली रे,
काजव्यांनच्या उजेडावर नको विसंबू रे,
आत्मप्रकाशाने उजळ पावलांची दिशा रे,
सावर रे , हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
घटपर्णीचा मध मधुर मोहक रे,
मोह डुंबायाचा असे श्वास अखेरचा रे,
श्वासाहून मोठा असे ध्यास रे,
सावर रे, हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
मातीतून जन्म तुझा मातीचा रे,
उन्हाळा, हिवाळा, पावसाळा सोसणे धर्म रे,
कर्मात असे धर्माचे इमान रे,
सावर रे, हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
उन्हाळयात मातीला बिलगून रहा रे,
पालटून ऋतू फळाफुलांचा बहार रे,
धुंद श्रावणाच्या ओल्या ऋतूत दंग रहा रे,
सावर रे,हिंदोळा भावनांचा सावर रे।
झेप घेण्याचे सामर्थ्य असे जिद्दीत रे,
इवल्याशा कवेत सामावे कल्पनेतील आकाश रे,
हिंदोळ रे
नीत्त हर्षाच्या वायूवर हिंदोळ रे।
सांग बाबा मन माझे कधी कळले तुला,
मी तुझ्या काळजाचा तुकडा वाटे मला।
घर माझे सोडताना गहिवरले कळले का तुला?
रितेमाप ओलांडून पाहूणी झाले वाटे मला,
सुट्टीमधल्या गप्पां मध्ये तूच तू होतास,
नेहमीच तुझ्या प्रेमाचा अभिमान वाटे मला।
जरी उतावीळ मी शब्द नसे संवादास,
आठवते तू हक्काची जागा वाटे मला।
सर्वांसाठी तुझी लाडकी परी ,
थोडा उशीर होता कापरे भरे मला।
खाली नजरेतील भाव कधी कळला का तुला ?
तू असता भोवती सुरक्षित वाटे मला।
सांगून दिल्या घरी सुखी रहा,
अजन्म कर्तव्यात बांधलेस मला।
अचानक बोट सोडून दिलास रोज एक धडा,
तुझ्याचमुळे मुलगी होण्याचे भाग्य लाभले मला।
अनभिज्ञ वार्धक्याला
सोसला न वात खेळलेला
सजले निर्जीव, निष्प्राण,
धरेवर बिछाना होऊन।
झोक्यात तुटली नाळ,
शिशिरास वाटे पानगळ।
पर्णहीन देह,
नव्या जाणिवेचा मोह।
मिटूनी पंख,
बळ एकांत।
कोवळ्या कांतीत,
अंकुर तेजात।
स्वप्न बहरत,
सत्यात मोहरत।
सुगंधात दरवळत,
पानगळ विसरत।
रंग उधळीत,
वसंतात गुंतत।
जीवन गाणे गुणगुणत,
दंग पाखरांच्या स्वागतात।
भगतसिंगांची हिंसा न-आवडे,
गांधिजींची अहिंसा न- आवडे,
मेंढरांच्या मैफलीत आवाज उठे,
वेशीवरती खट्ट होता सभापती बिळात घुसे।
काठावरुनी गोताखोराला धडे,
गर्दीत बसूनी वक्त्याला बोल खडे,
नागोबाचे अवचित दर्शन,
निधड्या नंगे पाव सुसाट सुटे।
शब्दाला शस्त्रांची धार असे,
काट्याला बोचणाऱ्याचे दु:ख नसे,
टिका टोमणे नसावा धंदा,
दु:ख जाणतो तोच खरा बंदा।
वार नसावे अगदीच फुके,
निंदक,वंदक. निरिक्षकाचे धुके,
वक्तव्याला कर्माचे वजन असावे,
आखाड्यातील जरी बाप नसावे।
भलेबुरे सारे पुसूनी
मनपटल कोरे करुनी
नव्याने काही लिहावेसे वाटे
जगण्यास कारण द्यावेसे वाटे।
रक्तबंबाळ पाय
लक्ष क्षितिजापर्यंत जाय
धिरोक्त पथिकास चालावेसे वाटे
श्वास ध्यास व्हावेसे वाटे।
मात्र एक थेंब आता
आकाशातून झेपावता
जन्मभूमी सागराची ओढ दाटे
तरि याचकात लुप्त व्हावेसे वाटे।
एकट्याचा प्रवास एकटा
गुंतागुंत मोहपाश गुंताडा
चक्रव्यूहातून मार्गस्थ व्हावेसे वाटे
माणसात माणूस पाहावेसे वाटे।
मळलेली चाकोरी डावलून
आडवाटेने काटयाकुट्यात धडपडून
अशक्य सामर्थ्य पेलावेसे वाटे
काळोख उजळून जावेसे वाटे।
तुझ्यासाठी भय इथले संपले नाही.
बदलत्या दुनियेमध्ये जग तुझे बदलले नाही.
राम – सीतेचे प्रेम आता उरले नाही.
सुशिक्षित दुनियेमध्ये अग्निपरीक्षेचे कांड सरले नाही.
आज ही युधिष्ठीर – दुर्योधन एक डाव खेळणारआहेत.
पून्हा एकदा बाजार तुझा मांडणार आहेत.
आतून कठोर हो विवस्त्र तुला करणार आहेत.
सुसंस्कृत दुनियेमध्ये आता कृष्ण कुठे असणार आहेत.
समजून उमजून अशी भरारी तू घेऊ नको.
सावित्रीच्या लेकी स्वप्नांसाठी चौकटी तू मोडू नको.
देवी, अनंतकालची माता बिरुदे तू मिरवू नको.
सांगती भेडिये फिरती बाबा, भ्रतार, तनय हात कोणाचा सोडू नको.
म्हणे आदिशक्ती अन् चंडिका तू.
शोध आहे का तुझ्यात हा अंश तू?
एकवटून सारी जाज्वल तेजोमय प्रेरणा,
हो तुझ्या रणभूमीची विरांगणा तू.
असे काही नाही की माणूस शालीन, विनयशील, प्रामानिक माणसाच्याच प्रेमात असतो. बऱ्याचदा अशा व्यक्तींचा सहवास आवडतो. ज्याला आपण प्रेम म्हणू शकतो. अशा व्यक्तीच्या स्वभावामुळे आपल्या भावनीक गरजा भागवल्या जातात. माणसाच्या मनाची मुख्य गरज प्रेम; क्वचितच प्रेमळ व्यक्तिच्या रागाला , तिरस्काराला सामोरे जावे लागते. अथांग सागरातील क्षणिक तुफाना सारखे; त्या अगोदर अन् नंतर प्रेमळ स्वभावाचा आनंद घेता येतो. निर्मळ प्रेम करायचे म्हणजे एखाद्याला भरभरून द्यायचे. सहाजिकच फसवणूक, अप्रामाणिकपणा या प्रेमाच्या विरुद्ध बाजू असतात. तर शालीनता, विनयशीलता, प्रामाणिकपणा, नम्रता हि प्रेमाची उपरुपे असतात.
प्रश्न असा आहे, अशा स्वभावाच्या माणसाच्या प्रेमात असल्याचा दावा करणारी माणसे विरुद्ध स्वभावाची का असतात? निसर्गाच्या नियमानुसार ऋण आणि धन एकमेकांकडे आकर्षित होतात हेच खरे. प्रेमळ माणसे व्यवहार प्रिय असतात. ते जे देतात त्या बदल्यात प्रेमाची आशा ठेवतात. त्यांच्या प्रेमाला प्रतिसाद मिळाला नाही तर अशा व्यक्ती नात्यापासून दूर राहणे पसंद करतात. प्रेमळ स्वभाव हि माणसाची ताकद असते, कमजोरी नव्हे. उपभोग घेणारे उगाचच गैरसमजात असतात, कसे फसवले!
तुमच्या हजारो घावांना एकदा जरी प्रतिउत्तर दिले तरी तुम्ही उद्धवस्त होऊ शकता. या आंतरीक ताकदीला प्रेम म्हणतात.ज्याला माफ करण्याचे वरदान असते. म्हणून अशा व्यक्ती वंदनीय असतात.
Manaswi 